Paylaşmaya Değer - 2

 Merhaba,

Her hafta sizlere, ekonomi ve piyasalardaki dikkat çekici gelişmeleri bir bankacının bakış perspektifinden sunmak için "Paylaşmaya Değer"ler haber bültenini hazırlıyor olacağım. Bu hafta ikinci sayıdayız. 📈💡

Teşekkürler! 🙏

Geçtiğimiz hafta ilk bültenimi sizlerle paylaşırken bu kadar büyük bir ilgi göreceğini tahmin etmemiştim. İlk günden 500 takipçi ve birbirinden değerli tebrik mesajları, öneriler ve e-postalar almak, beni hem şaşırttı hem de çok mutlu etti. Sizlerden gelen bu geri bildirimler beni daha da motive etti. Bültene abone olduğunuz için yürekten teşekkür ediyorum. Her hafta, sizlere "Paylaşmaya Değer" bilgileri sunabilmek için elimden gelenin en iyisini yapmaya devam edeceğim.

Yazılarımı, bir çırpıda okuyabileceğiniz, toplamda 10 dakikanızı alacak şekilde hazırlıyor olacağım. ⏱️ Ancak, eğer bu kadar vaktiniz yoksa da üzülmeyin, "Paylaşmaya Değer" bültenine her zaman yeniden uğrayabilir, ara ara göz atabilirsiniz. 📚

Desteklerinizle bültenimizi daha da zenginleştireceğiz!

Paylaşmaya Değer'ler

9 Eylül - 13 Eylül 2024 arası Paylaşmaya Değer'ler...

• Avrupa Merkez Bankasından faiz indirimi: European Central Bank, piyasa beklentileri doğrultusunda faiz oranlarında indirime giderek refinansman faiz oranını %4,25’ten %3,65’e, mevduat kolaylığı faizini %3,75’ten %3,50’ye düşürdü.
• Amerika'nın Enflasyonu Ağustos'ta bir önceki aya kıyasla %0,2 arttı: ABD'de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), ağustosta aylık bazda yüzde 0,2, yıllık bazda yüzde 2,5 ile beklentilere paralel arttı. ABD'nin yıllık enflasyonu son 3,5 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti.
• İşsizlik oranı Temmuz’da %8,8’e geriledi: Temmuz’da işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,4 puan azalarak %8,8’e indi. İşsiz sayısı toplam 3.167.000 kişi iken; istihdam edilen toplam 32.712.000 kişi bulunmaktaymış.

• Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) tarafından hazırlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 459)'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı, 7.000 TL üzerindeki tahsilat ve ödemelerde banka ve aracı finans kuruluşlarını kullanma zorunluluğunu mükellef olanlar yanında mükellef olmayan normal vatandaşa da getirmeyi öngörüyor. Kayıt dışı ekonomiyi azaltma hedefine yönelik bu düzenlemeyi önemli buluyor ve destekliyorum; ancak tebliğde vergi mükellefi olmayan gerçek kişilerin nakit ödeme yapmaları durumunda cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalacak olmalarını doğru bulmuyorum. Bu tür kişilere cezai yaptırım uygulanması yerine daha yapıcı ve adil çözümler getirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Örneğin, gerçek kişilerin banka dışı veya kart dışı ödeme yaptıklarında kayıt altına alınmadığını kanıtlamaları şartıyla ve bunu ilgili mercilere bildirmeleri durumunda ödüllendirilmesi gibi bir mekanizma oluşturulabilir. Bu tür bir ihbar sistemi, bireylere teşvik sağlarken, kayıt dışılığı önlemeye yardımcı olabilir. Öte yandan, bu bildirimlerin işletmeler açısından bir denetim aracı haline gelmesi, vergilendirilmemiş satış işlemleri yapan işletmelere yönelik cezai yaptırımların uygulanmasına yol açabilir. Böylece, hem bireyler teşvik edilir hem de işletmelerin kayıt dışı faaliyetlerini engellemeye yönelik etkin bir kontrol mekanizması geliştirilmiş olur. Bu yönleriyle, taslağın daha kapsamlı ve dengeli bir hale getirilerek tebliğ haline gelmesi gerektiği öngörüsündeyim.

• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İhracat ve Döviz Kazandırıcı Hizmetler Reeskont Finansmanı Uygulama Talimatında, kullandırılan reeskont finansmanları için firmaların verdiği döviz almama taahhütlerine 3 yeni istisna getirerek değişiklik yapmıştır.

1) Taahhüt döneminde yapılan azami 50.000 USD karşılığı döviz alımları.

2) Alındıktan sonra 5 iş günü içerisinde satışı yapılan döviz alımları.

3) Dönüşümlü mevduat ve katılma hesaplarının vade sonundaki bakiyesi ile yapılan döviz alımları.

Yeni istisnalar geriye dönük tüm döviz almama taahhüdü ihlallerine işletilecektir. Firmaların duyurusu gerçekleştirilen bu istisnalara gerçekten ihtiyaçları bulunmaktaydı. Çözüm sağlanamayan gerçek mağduriyetler söz konusu olmuştu. Mağduriyetlerin önüne geçecek bu önemli duyuru paylaşmak istedim.

• Bu hafta Apple, iPhone 16, Apple Watch Series 10 ve AirPods 4 ürünlerinin tanıtımını gerçekleştirdi. Apple’ın ürün tanıtımlarını gerçekten beğeniyorum. İnanılmaz bir görsel şölen ve detaylı anlatımlarla, ürünlerin en küçük özelliklerine kadar iniyorlar. Apple'nin tanıtım etkinliklerini seviyorum ve mümkün olduğunca takip etmeye çalışıyorum; gerçekten harika pazarlıyorlar. Bu arada, Sony de PlayStation 5 Pro’yu tanıttı. Ancak, dürüst olmak gerekirse, her iki firmanın da bu haftaki tanıtımları bende büyük bir heyecan uyandırmadı. Beni asıl heyecanlandıran, Huawei'nin yine bu hafta duyurduğu, açılır-katlanır üç ekranlı, tabletimsi telefonu oldu. Ne kadar kullanışlı olacağını bilmiyorum ama ilgimi daha çok çeken kesinlikle bu yenilikçi tasarım oldu.

Takibe Değer’ler

• Türkiye'nin en iyi ilk 10 üniversitesi ve 100 bilim insanı belli oldu: Geçen haftaki ilk yazım da AD Scientific Index Dünya'daki bilim insanlarının ve üniversitelerin Google Scholar'daki H-Index, i10 Index puanları ve alıntılanma sayıları ele alınarak bilim insanlarının son beş yıldaki verimlilik kat sayılarını gösteren, akademik performanslarını değerlendiren bir platform olduğundan bahsetmiştim. 📊🏆 Memurlar.net 'teki habere göre 219 ülke, 2 milyon 411 bilim insanı ve 24 bin kurumu akademik özelliklerine göre sıralayan bağımsız uluslararası kuruluş "AD Scientific Index"in "World Scientist and University Rankings" 2025 versiyonu yayınlandı.

Türkiye'deki ilk 10 üniversite ve dünya sıralamaları:

1. Hacettepe Üniversitesi - Dünya Sırası: 423

2. Orta Doğu Teknik Üniversitesi - Dünya Sırası: 557

3. Ankara Üniversitesi - Dünya Sırası: 646

4. Koç Üniversitesi - Dünya Sırası: 665

5. İstanbul Teknik Üniversitesi - Dünya Sırası: 680

6. Gazi Üniversitesi - Dünya Sırası: 689

7. Ege Üniversitesi - Dünya Sırası: 704

8. İstanbul Üniversitesi - Dünya Sırası: 766

9. Atatürk Üniversitesi - Dünya Sırası: 772

10. Dokuz Eylül Üniversitesi - Dünya Sırası: 773

İlk 10 bilim insanı:

Hatice Duran-Yildiz , Orhan Çakır, Erhan Gülmez, Aysel Kayis Topaksu , Serhat Istin , Veysi Erkcan Ozcan, Kadri Özdemir , Bora Akgun , ferhat Ozok, Emrah Tiras

Kaynak: https://www.adscientificindex.com/top-100-scientist/?con=Europe&country_code=tr

CERN çalışmaları hariç tutulduğunda İlk 10 bilim insanı:

Metin Sitti , Mustafa Soylak , Ilhan Ozturk , İlhami Gülçin , Ismail Cakmak , Jean de la Rosette , Ahmet SARI , Mustafa Tüzen , Volkan Adsay , Hakan F. Oztop

Kaynak: https://www.adscientificindex.com/top-100-scientist/?con=Europe&country_code=tr&cern=1

Bankacılık alanındaki ilk 10 bilim insanı:

Mahir Binici , Şenol Babuşcu , MEHMET HASAN EKEN , Ender Baykut , Ramazan Ekinci , Süleyman Kale , Erdem Kırkbeşoğlu , Ömür Süer , Doç. Dr. Mete BUMİN , Metin Aktaş

Kaynak: https://www.adscientificindex.com/top-100-scientist/?tit_sub=Economics+%26+Econometrics+%2F+Banking+and+Insurance&con=Europe&country_code=tr&tit=Economics+%26+Econometrics

Değer'li Tavsiyeler

• 2018 yılında yine LinkedIn platformu üzerinden paylaştığım "Bankacılara Tavsiyeler - Hugh McCulloch" adlı yazı karşıma çıktı. Aralık 1863'de Hugh McCulloch, o zamanki Para Otoritesi (Comptroller of the Currency) daha sonra Hazine Sekreteri, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ulusal bankalara yolladığı bir mektupta tüm basiretli bankacıların izlemesine gerek gördüğü bazı prensipleri belirlemiştir. Aşağıdaki metin bu mektuptan alınan bazı paragrafları içermektedir. Buradaki öğütler 1863 de olduğu gibi günümüzde de güncelliğini korumaktadır.

Okumaya Değer'ler

• Turkcell'in hikayesini ve Sureyya Ciliv'in vizyoner liderliğini daha yakından tanımak isteyenler için, Firat Demirel'in kaleme aldığı "Süreyya Ciliv: Global İş Dünyasında Sıradışı Bir Lider" kitabını mutlaka okumalısınız. Sürükleyici bir anlatıma sahip olan bu kitap, Ciliv'in kariyer yolculuğunu ve Turkcell'de gerçekleştirdiği dönüşümleri ayrıntılarıyla gözler önüne seriyor. Bir solukta okunabilecek bu kitap, hem iş dünyasına ilgi duyanlar hem de liderlik, çalışkanlık ve inovasyon üzerine derinlemesine düşünmek isteyenler için "Okumaya Değer" listeme ekliyorum.

İzlemeye Değer'ler

• Bu hafta size 2006 yılı yapımı olan Inside Man adlı filmden bahsetmek istiyorum. İçerideki Adam olarak çevrilen film, gerilim dolu bir banka soygununu zekice kurgulanmış bir hikaye ile anlatıyor. Denzel Washington, Clive Owen ve Jodie Foster’ın etkileyici performansları, filmi izlenmeye değer kılıyor. Film, başından sonuna kadar izleyiciyi sürekli bir merak içinde tutarak, sıradan bir soygun hikayesinin ötesine geçiyor. Zekice planlanmış olay örgüsü ve sürükleyici temposu ile suç ve gerilim türüne ilgi duyanların izlemesi gereken bir yapım olduğu kanaatindeyim. Inside Man, filmi benim favori soygun filmlerin arasında yer aldığından, filmi "İzlemeye Değer" buluyorum.

Hatırlatma

Her türlü destek, iş birlikteliği ve iletişim için “aa@ahmetalper.com” e-posta adresimden bana ulaşabilirsiniz. 📧🤝

www.ahmetalper.com kişisel sitemden diğer yazılarıma da erişebilirsiniz.

Ayrıca, LinkedIn profilim sayesinde irtibata geçebiliriz. 💼🔗

Gelecek hafta yeniden bir araya gelebilmek dileğiyle. 🌟

Hoşça kalın. 🙋

aA.

Paylaşmaya Değer - 1

 

Merhaba,

Her hafta sizlere, ekonomi ve piyasalardaki dikkat çekici gelişmeleri bir bankacının bakış perspektifinden sunmak için "Paylaşmaya Değer"ler haber bültenini hazırlıyor olacağım. 📈💡

Amacım, piyasalardaki önemli gelişmeleri özetlemek, konular hakkında bilgiler aktarmak ve ilerleyen zamanlarda daha fazla kişisel yorumlarım ile görüşlerimi paylaşmak olacak.

Bültenin ilk sayısını cesaretle hazırlarken, değerli desteğinize ihtiyaç duyuyorum.

Bu süreçte, görüşleriniz ve önerileriniz benim için çok önemli. Lütfen, yazının sonunda bulunan e-posta adresim aracılığıyla veya doğrudan mesajla bana ulaşın. Her türlü geri bildirim, Paylaşmaya Değer'i daha iyi hale getirmeye yardımcı olacak. 😊

Yazılarımı, bir çırpıda okuyabileceğiniz, toplamda 10 dakikanızı alacak şekilde hazırlıyor olacağım. ⏱️ Ancak, eğer bu kadar vaktiniz yoksa da üzülmeyin, "Paylaşmaya Değer" bültenine her zaman yeniden uğrayabilir, ara ara göz atabilirsiniz. 📚

Desteklerinizle bültenimizi daha da zenginleştireceğiz!

Paylaşmaya Değer'ler

2 Eylül - 6 Eylül 2024 arası Paylaşmaya Değer'ler...

• Türkiye, ikinci çeyrekte %2,5 büyüdü: TÜİK tarafından açıklanan verilere göre Türkiye ekonomisi 2024 yılının ikinci çeyreğinde, yıllık bazda yüzde 2,5 büyüme gösterdi. 2024 yılının ikinci çeyreğinde, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) zincirlenmiş hacim endeksine göre bir önceki yıla kıyasla en büyük artış %7,4 ile diğer hizmet faaliyetlerinde gerçekleşti. İnşaat sektörü deprem etkisi ile %6,5 büyüdü, tarım ve gayrimenkul faaliyetleri %3,7, bilgi ve iletişim ile finans ve sigorta faaliyetleri %3,4, kamu yönetimi, eğitim ve sağlık %3,2, hizmetler %2,9, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %0,6 oranında arttı. Ancak sanayi sektörü %1,8 oranında azaldı. AA Finans Büyüme Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, bu yılın ikinci çeyreğinde Türkiye ekonomisinin yüzde 3 büyüyeceğini öngörüyordu.

• Ağustos ayı enflasyonu aylık %2,47 arttı: TÜFE'deki (2003=100) değişim 2024 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %2,47, bir önceki yılın Aralık ayına göre %31,94, bir önceki yılın aynı ayına göre %51,97 ve on iki aylık ortalamalara göre %64,91 olarak gerçekleşti.

• İSO Türkiye İmalat PMI Ağustos'ta 47,8 Oldu: Ağustos ayında İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI endeksi 47,8 olarak belirlenerek eşik değerin altında kalmaya devam etti. Bu sektördeki zayıf seyrin beşinci ayına işaret ediyor. Piyasa koşulları nedeniyle yeni siparişler 14. ayda da yavaşladı, ancak yeni ihracat siparişlerinde dış talep koşulları daha olumlu bir görünüm sergiledi. Üretim, iki yıl aradan sonra tüm sektörlerde daralma gösterdi ve en olumsuz koşullar tekstil sektöründe yaşandı.

• Vergi Yüzsüzleri Listesi: Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergide adaleti güçlendirmek için adımlar atmaya devam ettiklerini, her bir vergi dairesine 5 milyon lira ve üzerinde vergi borcu ve cezası bulunan mükelleflerin isimlerini kamuoyu ile paylaşacaklarını belirtti. Türkiye genelinde tüm vergi dairelerinde 15-31 Ekim'de, Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesinde ise 1-15 Kasım'da söz konusu listeler açıklanacak.

• Orta Vadeli Program açıklandı: 2025-2027 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program açıklandı. Programda, fiyat istikrarı birincil hedef olarak belirlendi. GSYH büyüme tahminleri önceki yılın tahminlerine göre 0,5 puan aşağı çekilerek sırasıyla 2024 %3,5, 2025 %4,0, 2026 %4,5 ve 2027'de ise %5,0 olarak belirlendi. TÜFE enflasyon tahminleri, 2024 için %41,5 ve 2025 için %17,5 olarak yukarı revize edildi. Ayrıca, bütçe açığının GSYH’ye oranının sırasıyla 2024 %4,9, 2025 %3,1, 2026 %2,8 ve 2027 %2,5 olması öngörüldü.

• Yeni Halka Arz: SPK Haftalık Bülteni'nde yeni bir halka arz duyurusuna yer verdi.

• Kredi Not Arttırımı: Fitch Ratings, Türkiye'nin kredi notunu "B+"dan, "BB-"ye yükseltti. Bu not artırımı ile birlikte Türkiye'nin kredi notu, "Yüksek Spekülatif" görünümden "Spekülatif" görünüm seviyesine yükselmiş oldu. Fitch görünümü ise pozitiften durağana çekti.

Bilmeye Değer’ler

Orta Vadeli Program Nedir?

Orta Vadeli Program (OVP), Türkiye'nin 3 yıllık ekonomik hedeflerini ve bu hedeflere ulaşmak için uygulanacak stratejileri belirleyen bir plandır. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanır ve makroekonomik istikrar, bütçe disiplini ve ekonomik reformlar gibi alanlara odaklanır. OVP, büyüme, enflasyon, işsizlik ve bütçe açığı gibi temel ekonomik göstergeler için hedefler ve politikalar içerir. Program, ülkenin ekonomik rotasını çizer ve yatırımcılar için öngörülebilirlik sağlar.

İmalat PMI Nedir?

Purchasing Managers’ Index- PMI (Satınalma Yöneticileri Endeksleri), ekonomik faaliyet koşullarının ölçümü konusunda gerek küresel piyasalar gerekse ekonomi basını tarafından yakından takip edilen göstergeler arasında yer almaktadır. Ekonomik faaliyet koşullarına ilişkin olarak ilgili ay içerisinde açıklanan ilk verilerden biri olması, resmi verilerden önce yayınlanması ve gerçekleşen verilerle gösterdiği korelasyon, PMI’lara önemli bir öncü gösterge niteliği kazandırmaktadır. (PMI), 40’ın üzerinde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede imalat, hizmet, inşaat gibi sektörler için, aylık raporlar biçiminde kamuoyuna açıklanmaktadır. Endekslerin hesaplanması için düzenlenen ankette, anket katılımcısı firmalara üretim, yeni siparişler, stok düzeyleri, istihdam, tedarikçi performansı ve fiyat trendleri gibi parametrelerin hangi yönde geliştiği (artış/iyileşme ya da düşüş/kötüleşme) sorulmaktadır. PMI’ların 50’den büyük olması önceki aya kıyasla bir iyileşmeye ya da artışa işaret ederken 50’den küçük rakamlar önceki aya göre kötüleşme ya da düşüş olarak değerlendirilmektedir.

Carry Trade Nedir?

Yatırımcıların, düşük faizli para birimlerinden borç alarak daha yüksek faizli para birimlerine yatırım yapmasına “carry trade” denir. Carry trade işlemleri, döviz kuru değişmediği sürece iki ülke arasındaki faiz farkı kadar getiri potansiyeli taşır. Carry trade işleminden getiri sağlanmasına etki eden en önemli unsur döviz kurlarıdır. Yüksek faizli para biriminin, aradaki faiz farkından daha çok değer kaybetmesi halinde yatırımcı için zarar oluşur.

Takibe Değer’ler

• AD Scientific Index bilim insanlarının akademik performansını ve etkisini değerlendiren bir platformdur. Bu site, araştırmacıların son 6 yılda yaptığı çalışmalara dayalı olarak h-indeksi, i10 indeksi ve atıf sayısı gibi kriterleri kullanarak akademik başarı analizi sunar. Üniversiteler, bölümler, branşlar, ülkeler ve dünya genelinde bilim insanlarını sıralar ve bu verileri kategorilere ayırarak paylaşır. 📊🏆Platform, bilim insanlarının akademik performansını diğer araştırmacılarla kıyaslamalarına olanak tanır ve üniversiteler için kapsamlı raporlar sunar. AD Scientific Index, hem bireysel akademisyenler hem de üniversiteler için değerli bir kaynak olarak, akademik başarıyı ölçme ve kıyaslama aracı olarak kullanılmaktadır.🌍📚Ülkemizden de birçok bilim insanı bu listede yer alıyor.🔬🥼

• Merkezin Güncesi, Merkez Bankası bünyesindeki araştırmacı ve uzmanların analiz ve yorumlarını içeren bir blogdur. 💼 Blogda, makroekonomi ve merkez bankacılığı konularında yazılar ile Bankanın resmi iletişim araçları kaynak alınarak hazırlanmış metinlere yer verilmektedir. 📈🏦 Ben takip ediyorum, öneririm.

• Finansal Okuryazarlık Platformu açıldı. 💰📚 Temel düzeyde eğitim konularının yer aldığı sitede Finansal Okuryazarlığınızı Test edebileceğiniz 20 soruluk bir sınav yer alıyor. 📝💡 İşim gereği tüm soruları doğru cevaplandırdım. 😎 Bakalım sizin kaç doğrunuz çıkacak? 🎯 

İzlemeye Değer'ler

• Lord of the Rings: The War of the Rohirrim animesinden ilk fragman yayımlandı. Film, Yüzüklerin Efendisi üçlemesinden iki yüzyıl öncesine ait bir hikayeyle Orta Dünya'ya dönüyor. Normalde animeleri izlemem ve önyargılıyımdır; ama Lord of Rings bu önyargımı bir seferlik kıracak gibi görünüyor. Belki de benim gibi animeye uzak olan kitlelerin dikkatini çekebilmek. Film 13 Aralık 2024’te vizyona girecek. 🎞️📽️🎬

Hatırlatma

Her türlü destek, iş birlikteliği ve iletişim için “aa@ahmetalper.com” e-posta adresimden bana ulaşabilirsiniz. 📧🤝

Ayrıca, LinkedIn üzerinden de irtibata geçebiliriz. 💼🔗

Gelecek hafta yeniden bir araya gelebilmek dileğiyle. 🌟

Hoşça kalın. 🙋

aA.

Amsterdam Gezisi

Efendim Merhabalar,

1 Ekim - 3 Ekim 2016 tarihleri arasında Amsterdam'daydım. Hollanda, şu ana kadar gezdiğim 25.ülkem oldu. Yıllık iznimden pazartesi gününü izin kullanıp, hafta sonu ile birleştirerek 2 gece 3 gün bir gezi planlamış oldum. Üç günümü de sadece Amsterdam'a ayırdım. Adım adım Amsterdam'ın turistik birçok noktasını gezdim.

İsviçre Gezisi

Efendim Merhabalar,

23 Ağustos- 28 Ağustos tarihleri arasında İsviçre seyahatindeydim. İsviçre ile gezdiğim ülke sayısı 24 oldu. Daha önceki gezilerimden farklı olarak da şehirler arası ulaşımımızı araba kiralayarak yaptık. Gezimin bir gününde ise İsviçre'nin komşularından Fransa ve Almanya'ya gittim. Genel itibariyle İsviçre'nin doğasına hayran kaldım. Sizlerle gezinin detaylarını paylaşıyorum. Öncelikle İsviçre hakkında genel bilgi vermeliyim. Sorularınızı, tavsiyelerinizi vb. yazımın sonundaki hesaplardan tarafıma ulaştırabilirsiniz. Birkaç fotoğraf hariç, fotoğrafların tümü bana aittir. Küçük görünen fotoğrafların üzerine tıklayarak büyütebilirsiniz.